बन्दको बिरोध

लोकतान्त्रिक पद्दतिप्रति के यती चाँडै नेपाली काङ्ग्रेसलाई मोहभंग भएको हो त? उसलाई पनि उही प्रचण्डपथले के गाँजेको हो त? शायद अघिल्ला मतपरिणामहरुले उसलाई उक्साएर आफुलाई अघी ल्याउन कम्युनिष्ट मार्गले मात्र सहज देखेको हो कि? वास्तवमा नै यि सबै यसरी घटित भएको हो भने काङ्गेस ओरालो लाग्ने बाटो लागेकै हो।

धेरै मानिसको प्रजातान्त्रिक आस्थाको धरोहर आफै वामध्रुबमा रुपान्तरण हुन लागेको हो भने नेपाल अझै कैयन बर्ष प्रजातान्त्रिक शक्तिको उदय र समाज परिवर्तनको दिशामा भट्किदैं अध्याँरो कुनामा थन्किरहनेछ। अहिले उसलाई वामराजनितिलाई प्रजातान्त्रिक मूलाधारमा ल्याउने ऐतिहासिक जिम्मा पनि छ। बन्द र तोडफोड भनेको कम्युनिष्टहरुलाई सुहाउने चरित्र हो। त्यसैले आफ्ना मागहरु पुरा गराउन बेग्लै बिधी अपनाउनु पर्थ्यो। अहिले काङ्ग्रेस माओवादीले मुक्तिनाथका हत्याराहरु शहीद हुँदा शिव पौडेल किन हुन नसक्ने भन्ने तर्कहरु अघी सारिरहेछन्। त्यसो भए माओवादी जुन बाटो हिड्यो, उ पनी त्यही बाटो हिंड्ने त? हामी सामान्य जनताले सुन्दा माग सहि छन, तर बिधी सहि छैनन। हो, एउटा सरकारको सुरक्षा दायरा भित्र रहेको एक नागरिकको हत्या उसको असक्षमताको पराकाष्टा हो। जेलभित्र रहने एक कैदिको सुरक्षा सरकारले दिन सक्दैन भने आमजनतालाई सुरक्षाको अनुभूती कहिले सम्म दिलाउला? एउटा कुरा- भिसाको लागि हामीले राजनीति गरेका हैनौ भनेर एक काङ्ग्रेसी नेताले भने, जुन कुरा मलाई पनि राम्रो लाग्यो। बेला कुबेला थर्काउने राजदुतलाई दह्रै तमाचा पनि हो। एउटा कुटनैतीक ब्यक्तिले बोल्ने भाषा ति होइनन। तर नेपालीको मनमुटु राम्रासँग छाम्न भ्याएका बिदेशिका कुरा पनि अर्को ठाउँमा ठिकै लाग्छन। समग्रमा भन्ने हो भने बन्दले राजनीतिक पार्टी र तिनका नेताहरुको साख बढाउने हैन, घटाऊने नै छ। एउटा सामान्य ट्याक्सी चालक, जस्ले आफ्नो रोजिरोटिका निम्ती राजनीतिक पार्टिको बन्धक भएर कहिलेसम्म बस्ने? एउटा सामान्य कृषकले कहिले सम्म सहज तरिकाले आफ्ना उत्पादनहरु बजारसम्म लिएर जाने अवस्थाको बातावरण बन्ने? सामान्य कर्मचारी, जसले शहरभित्रको महङ्गिले गर्दा बाहिर डेरा खोजेर बसेको हुन्छ, उसले कसरी आफ्नो तलब पकाउने? अबका दिनमा हत्याहिंसा, बन्द र तोडफोडले उनिहरुलाई पतनको दिशामा उन्मुख गराउने छ। एउटा अपराधीक मुद्दा लागेको मानिसलाई शहिद घोषणा गराउने तर्फ भन्दा शान्तिसुरक्षाको प्रत्याभुती गराउने दिशामा दबाब सिर्जना गर्न लाग्नु पर्थ्यो। यो चरित्र निर्माण गर्न काङ्ग्रेसलाई छिट्टै बुद्दी पलाओस। -एक सामान्य नागरिक 

ईश्वरसँग सह-अस्तित्वको सम्झौता -By Ramesh Kandel

ईश्वरीय प्रमादमा रुमलिएका पल्लव पात्रहरु 

र गुरुकुलका केही सदश्यहरु 

मलाई लम्पसार पर्न आघोष गर्छन। 

अनी ति तिरस्कृत क्याक्टसहरुद्वारा 

विरुढ मनमा एकपक्षिय प्रहार गर्छन्

फेरी अन्तिम संस्कारमा लामबद्द हुन्छन। 

मलाई तिमीहरुले बनाएको बाटो मञ्जुर छैन र हुन्न पनि 

आफ्नो आफैद्वारा हत्या गरी लाश फ्याँकिने जग्गाहरुमा 

कहिल्यै बिसर्जित गराउने छुइन र नगराउन आग्रह पनि 

ईश्वरहरु सँग मैत्री गाँस्नु न कि लम्पसार पर्नु 

किनकी दासहरु मात्र झुक्छन पाउमा घरि घरि 

र आफ्नो स्वत्व आफै नष्ट गर्छन् अनी बर्बराउछन 

केवल बर्बराउछन जिन्दगीभर 

अभावमा मृत्‍यु घोषणा गर्छन्, अनी  ईश्वर हाँस्छ तिमी देखी 

ईश्वरलाई तिमी जस्ताको आवश्यकता छैन, त्यसैले ऊ मौन छ 

मैले ईश्वरहरुसँग हातेमालो गर्न खोजेँ, मित्रता गाँस्न खोजेँ 

उसले निशर्त स्वीकार गर्‍यो, वार्ता गर्‍यो र सहमति पनि। 

तिमीले जस्तो सहमतिको लागि कुनै मुद्दा तेर्साएन 

स्वार्थी, ढोगीं कुरा गरेर कहिल्यै अल्झाएन 

तिमीहरु भन्दा फरक अस्तित्व खोज्यो र मित्रता गाँस्यो

त्यसैले आजकाल उसलाई  दासहरु देखी घृणा लाग्न थालेको छ,  

स्वस्ती श्रीहरुको नतमस्तकता देखी दिक्क लाग्न थालेको छ,

त्यसैले आफुलाई सहि दिशामा प्रवाहित गर्न र जीवन बुझ्न 

स्वघोषित मित्रमण्डलिहरुको एउटा लश्कर तय गरेको छ

उसले बुझेको छ- दासहरु सत्य बोल्दैनन् तर साथी बोल्छ 

सत्यले नै समयको दुश्चक्रलाई कुल्चनेछ र अन्तहिन पिस्नेछ

मैले मेरो ईश्वरसँग हात पसारिन तर मित्रता गाँसे

मनको बिस्कुन लगाईन, तर सदभाव राखेँ

मलाई आँखा जुधाएर कुरा गर्न मन पर्छ, 

मनभित्रका संबेगहरु निर्धक्क खोल्न मन पर्छ 

त्यसैले मैले ईश्वर रोजें, ऊ भित्र मित्रता खोजें

र आज ऊ मेरो साथी भएको अनी ईश्वर भएको छ। 

एउटा अन्तिम सत्य खोल्दैछु र रोज्दैछु यो समय  

जीवनको प्रत्येक भुमण्डलिकरण बिच यो बगैचामा 

उसलाई यो मांसपेशिको मन्दिरमा कैद गर्नेछु अनवरत....!

कवी बिहानिको कविता र म -By Ramesh Kandel

कवी बिहानिका कविताले नै मलाई कविता कोर्न उक्साएका हुन भन्दा मलाई लज्जा महशुस हुन्न, तर बाहिरी आवरणमा मात्र बुझ्न खोज्नेलाई यिनका कविता घनघस्याको उकालो भन्दा कठिन लाग्छन। उनकै शब्दमा पनि कला बिनाको कविता लेख्नु, के कविता लेख्नु? -ले यिनिसँगका सामिप्यता बढेका होलान अर्थात यिनका कविता सँग मैले दौत्य सम्बन्ध गाँसे हुँला। यो कविता पढे पछी अलिकती भए पनि प्रतिकृया दिन सदा झै जाँगर कता कता बाट उर्लियो र किबोर्डमा मेरा औंला चल्न थाले। यिनले के सत्य उजागर गरेका छन भने अबका युग कविहरुको युग हो र हुनुपर्छ। उनिहरुले मात्र सुन्दर विश्वको चित्र कोर्न सक्छन भन्ने उदघोष हो कवी बिहानिको र यूके पुगेपछिको प्रथम कविता पनि।